Συστήματα Εποπτείας Διαχείρισης και Τηλεχειρισμού Δικτύου

Αποστολή μας είναι η λειτουργία, συντήρηση και ανάπτυξη, υπό οικονομικούς όρους, του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας και παράλληλα η διαχείριση των ηλεκτρικών συστημάτων των μη διασυνδεδεμένων νησιών.

Στον ΔΕΔΔΗΕ επιδιώκουμε να εκτελούμε αυτές τις δραστηριότητες με σύγχρονο και αποτελεσματικό τρόπο, βασιζόμενοι όλο και περισσότερο στα «έξυπνα» δίκτυα, στον εκτεταμένο αυτοματισμό, στην τηλεμέτρηση καταναλώσεων και στην τηλε-εξυπηρέτηση Χρηστών.

Στόχος και βασικό μας μέλημα, να είμαστε κοντά σε όλες τις νέες τάσεις στο χώρο του ηλεκτρισμού

Μέσω του εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων και των μεθόδων εργασίας, επιδιώκουμε να επιτυγχάνονται παράλληλα και συνδυασμένα οι πάγιοι στόχοι της εταιρείας που είναι:

η βελτίωση ποιότητας της ενέργειας και των υπηρεσιών της

η σταδιακή μείωση του κόστους

η ενεργός συμβολή στην αποδοτική λειτουργία της Αγοράς Ηλεκτρισμού

η προστασία του περιβάλλοντος

Ο ΔΕΔΔΗΕ βρίσκεται στη διαδικασία εκσυγχρονισμού ολόκληρου του δικτύου με την προμήθεια και εγκατάσταση νέου τηλεχειριζόμενου εξοπλισμού.

Ο ΔΕΔΔΗΕ, εκτός από τα 2 σύγχρονα συστήματα SCADA/DMS τα οποία διαθέτει στις Περιφέρειες Νήσων και Αττικής, βρίσκεται στην διαδικασία αντικατάστασης των υφιστάμενων 8 από 3 νέα αντίστοιχα συστήματα SCADA/DMS και στις υπόλοιπες 3 Περιφέρειές του, αυτών της Μακεδονίας-Θράκης, Κεντρικής Ελλάδας και Πελοποννήσου-Ηπείρου.

Τα 3 νέα Κεντρικά Συστήματα Ελέγχου SCADA, θα εξασφαλίσουν:

Αξιόπιστη λειτουργία και μείωση των απαιτούμενων ανθρώπινων πόρων για την υποστήριξη και συντήρησή τους.

Διασφάλιση διάρκειας ζωής και υποστήριξης εξοπλισμού και λογισμικού για τουλάχιστον 15 έτη ακόμη.

Μείωση κόστους εκμετάλλευσης, λόγω συντήρησης νεότερου και πιο σύγχρονου εξοπλισμού.

Αυξημένη ευελιξία στην επικοινωνία και διασύνδεση τόσο με υφιστάμενο όσο και με μελλοντικό νέο εξοπλισμό (Τηλεχειριζόμενους Διακόπτες φορτίου, Διακόπτες Αυτόματης Επαναφοράς, Ενδεικτικά Διέλευσης Σφάλματος και μικρές Τερματικές μονάδες Ελέγχου Υποσταθμών Μέσης Τάσης).

Οι εφαρμογές DMS (Διαχείριση Δικτύων Διανομής) θα προσφέρουν ένα σύγχρονο περιβάλλον για:

Τον υπολογισμό των φορτίων γραμμών (load flow)
Τον προσδιορισμό βέλτιστων τομών των γραμμών του δικτύου ΜΤ, με στόχο την ελαχιστοποίηση των απωλειών ενέργειας και την βελτιστοποίηση της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στους καταναλωτές.
Την εκτίμηση της κατάστασης του δικτύου σε πραγματικό χρόνο (load allocation & State estimation)
Την πρόβλεψη φορτίων.
Την καλύτερη διαχείριση των επιπέδων τάσης κατά μήκος του δικτύου

Οι εφαρμογές DMS (Διαχείριση Δικτύων Διανομής) θα προσφέρουν ένα σύγχρονο περιβάλλον για:

Βελτίωση δεικτών ποιότητας ενέργειας (SAIDI, SAIFI, κλπ.)

Μείωση των ζημιών στον εξοπλισμό

Καλύτερη αξιοποίηση του υφιστάμενου προσωπικού.

Μείωση της απολεσθείσας ενέργειας, λόγω τεχνικών απωλειών.

Δυνατότητα ανταλλαγής δεδομένων με άλλα συστήματα, όπως για παράδειγμα:

Το σύστημα GIS (Γεωγραφικής Απεικόνισης) του Δικτύου.
Web εφαρμογές εποπτικής παρουσίασης δεδομένων.
Το Κέντρο εξυπηρέτησης πελατών (Call Center και IVR), για την ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο των Χρηστών του Δικτύου, για το χρόνο επανατροφοδότησης μετά από βλάβη ή προγραμματισμένη διακοπή.

Παράλληλα, ο ΔΕΔΔΗΕ σχεδιάζει την σύσταση 5 κεντρικών Περιφερειακών Κέντρων Ελέγχου Δικτύων Διανομής (ΚΕΔΔ), σε αντικατάσταση των 57 τοπικών ΚΕΔΔ τα οποία λειτουργούν σήμερα.

Η λειτουργία Περιφερειακών ΚΕΔΔ και η ένταξη του συνόλου των Υποσταθμών Υψηλής Τάσης στα συστήματα SCADA, θα εξασφαλίσουν:

Πρόληψη καταστροφής παγίων αρμοδιότητας του ΔΕΔΔΗΕ, εντοπίζοντας έγκαιρα:

Τις σοβαρές βλάβες στους Υ/Σ, όπως για παράδειγμα την απώλεια των κυκλωμάτων προστασίας.
Τις υπερφορτίσεις των Μετασχηματιστών (Μ/Σ) ισχύος και των Γραμμών ΜΤ.

Ασφαλέστερη λειτουργία του δικτύου διανομής, εντοπίζοντας έγκαιρα:

Διαταραχές των επιπέδων τάσης των ζυγών.
Υψηλή διαρροή κόμβου Μ/Σ ΥΤ/ΜΤ

Μείωση κόστους εκμετάλλευσης, μέσω:

Εξοικονόμησης ανθρωπίνων πόρων που είναι απαραίτητοι για την στελέχωση και λειτουργία των παλαιών τοπικών ΚΕΔΔ.
Συντήρησης μειωμένου πλήθους τερματικού εξοπλισμού.
Δυναμική απεικόνιση της κατάστασης του Δικτύου ΜΤ.
Εποπτεία των Τηλεχειριζόμενων στοιχείων και της επίδρασής τους στο Δίκτυο που τροφοδοτούν.
Δυναμική εποπτεία του Δικτύου ΜΤ και εμφάνιση των βλαβών σε πραγματικό χρόνο.

Η σύγχρονη τάση για βελτίωση των δεικτών ποιότητας παρεχόμενης ενέργειας προϋποθέτει την αυτοματοποίηση του δικτύου ΜΤ μέσω απομακρυσμένου ελέγχου και εποπτείας του εγκατεστημένου σε αυτό εξοπλισμού.

Στο πλαίσιο αυτό, ο ΔΕΔΔΗΕ τα επόμενα χρόνια πρόκειται να προμηθευτεί και να εγκαταστήσει ένα σημαντικό πλήθος τηλεχειριζόμενων διακοπτών φορτίου (Τ/Χ Δ/Φ) και τηλεχειριζόμενων Διακοπτών Αυτόματης Επαναφοράς (T/X Δ/ΑΕ) στο εναέριο δίκτυο ΜΤ. Από την εγκατάσταση των εν λόγω Διακοπτών θα προκύψουν:

Οφέλη ως προς τη λειτουργία του δικτύου:

Βελτίωση του δείκτη ποιότητας παρεχόμενης ηλεκτρικής ενέργειας (π.χ. SAIDI, SAIFI κ.λπ.), μέσω της αυτόματης λειτουργία των υπόψη Διακοπτών καθώς και μέσω τηλεχειρισμών και τηλεποπτείας στο δίκτυο ΜΤ.

Ασφάλεια τροφοδοσίας των δικτύων λόγω απόρριψης φορτίων (π.χ. αρδευτικών φορτίων) για την αντιμετώπιση κρίσιμων καταστάσεων του Συστήματος, (π.χ. μη δυνατότητα κάλυψης του φορτίου λόγω έλλειψης ισχύος παραγωγής).

Βελτίωση της προστασίας του δικτύου.

Βελτίωση διαχείρισης ποιότητας της τάσης κατά μήκος των δικτύων.

Περιορισμός των απωλειών ενέργειας λόγω καλύτερης διαχείρισης των δικτύων.

Βελτίωση της εποπτείας των δικτύων με τη διαθεσιμότητα πληροφοριών από τα συστήματα τηλεποπτείας και επομένως ασφαλέστερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία του δικτύου.

Οφέλη ως προς την απόδοση:

Μείωση του λειτουργικού κόστους του ΔΕΔΔΗΕ, λόγω καλύτερης αξιοποίησης του υφιστάμενων ανθρωπίνων πόρων, (π.χ. περιορισμός της απασχόλησης μισθωτών σε επιτόπιους χειρισμούς).
Μείωση της απολεσθείσας ενέργειας λόγω ταχύτερου εντοπισμού βλαβών στο δίκτυο και μείωσης των τεχνικών απωλειών.
Μείωση της καταπόνησης των στοιχείων δικτύου ΜΤ κατά την διαδικασία επαναφοράς δικτύου μετά από διακοπή λόγω σφάλματος.
Μείωση του κινδύνου ζημιών σε σημαντικό και ακριβό εξοπλισμό Υ/Σ ΥΤ/ΜΤ.
Περαιτέρω αξιοποίηση των νέων συστημάτων SCADA.
Απόκτηση νέας τεχνογνωσίας από το προσωπικό της Επιχείρησης με τη χρήση των νέων συστημάτων.

Η σύγχρονη τάση για βελτίωση των δεικτών ποιότητας παρεχόμενης ενέργειας προϋποθέτει την αυτοματοποίηση του δικτύου ΜΤ. Στα υπόγεια δίκτυα ΜΤ η αυτοματοποίηση περιλαμβάνει:

Τηλεχειρισμό διακοπτικού εξοπλισμού ΜΤ
Τηλεεποπτεία του εγκατεστημένου εξοπλισμού (διακόπτες φορτίου – Δ/Φ, υπόγεια καλώδια, μετρητικός εξοπλισμός, εξοπλισμός ασφαλείας)

Για τις παραπάνω λειτουργίες χρησιμοποιούνται κατάλληλες Μονάδες Ελέγχου εξ αποστάσεως (RTU – Remote Terminal Units). Οι RTU εγκαθίστανται σε Υ/Σ ΜΤ/ΧΤ και είναι κατάλληλες για:

Τηλεχειρισμό των εγκατεστημένων Δ/Φ από το αρμόδιο ΚΕΔΔ με ταυτόχρονη επιτήρηση της κατάστασής τους.
Επιτήρηση κατάστασης λοιπού εξοπλισμού του Υ/Σ.
Αναγνώριση διέλευσης ρεύματος βραχυκύκλωσης (λειτουργία ΕΔΣ).
Λήψη μετρήσεων ρεύματος από τις υπόγειες καλωδιακές γραμμές και τηλεμετάδοσή τους στο αρμόδιο κέντρο ελέγχου.
Λήψη μετρήσεων τάσης (ΜΤ).
Επικοινωνία μεταξύ RTU για αυτοματοποιημένη εκτέλεση χειρισμών για απομόνωση σφάλματος στο υπόγειο δίκτυο ή σε συνδυασμό με κεντρικό σύστημα DMS (Distribution Management System – Διαχείριση Δικτύου Διανομής) για αναδιάταξη του δικτύου με σκοπό τη μείωση των τεχνικών απωλειών χωρίς πρόκληση όχλησης στους χρήστες του δικτύου.

Η εγκατάσταση των Μονάδων Ελέγχου εξ αποστάσεως, λόγω των πολλαπλών δυνατοτήτων τους, εξυπηρετεί την:

Μείωση του απαιτούμενου χρόνου επανατροφοδότησης των πελατών μετά από κάποια βλάβη ή προγραμματισμένη εργασία και έχει ως επακόλουθο τη βελτίωση των δεικτών παρεχόμενης ποιότητας ενέργειας στους χρήστες του δικτύου (δείκτες SAIDI, SAIFI κ.ο.κ.)

Εκτέλεση αναδιατάξεων στο δίκτυο (τροφοδότηση χρηστών δικτύου από διαφορετικό σημείο του δικτύου με σκοπό τη μείωση των τεχνικών απωλειών και της καταπόνησης των στοιχείων του (αγωγοί, διακόπτες κ.ο.κ.)

Κοινά αποτελέσματα των παραπάνω είναι:

Η συμμόρφωση με τους κανόνες που θέτει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Απόφαση Ρύθμισης)

Η μείωση του κόστους Μη Διανεμόμενης Ενέργειας. Το κόστος της Μη Διανεμόμενης Ενέργειας είναι το κόστος που προκαλείται στην Εθνική οικονομία [€/kWh] για κάθε kWh που ζητά η κατανάλωση και δεν είναι δυνατό να διατεθεί από το Δίκτυο

Η μείωση του ύψους των επενδύσεων για τη βελτίωση του Δικτύου.

Ο ΔΕΔΔΗΕ προβαίνει στην εγκατάσταση σημαντικού πλήθους Μονάδων Ελέγχου εξ αποστάσεως σε Υ/Σ ΜΤ/ΧΤ, κατόπιν μελέτης σε κάθε περίπτωση για την εύρεση των Υ/Σ, στους οποίους η εγκατάσταση αυτών των μονάδων θα έχει το βέλτιστο τεχνικό-οικονομικό αποτέλεσμα.

Ένας από τους σημαντικούς στόχους κάθε Διαχειριστή Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας είναι η βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης ενέργειας, η οποία αποτιμάται μέσω της βελτίωσης των δεικτών ποιότητας SAIDI και SAIFI.

Η βελτίωση αυτών των ποιοτικών δεικτών επιτυγχάνεται με συγκριτικά πολύ μικρές δαπάνες, μέσω της μείωσης του χρόνου εντοπισμού των βλαβών στο δίκτυο Μέσης Τάσης (ΜΤ) με τη χρήση Ενδεικτικών Διέλευσης Σφάλματος (ΕΔΣ). Οι συσκευές αυτές εγκαθίστανται σε κατάλληλες θέσεις των εναερίων και υπογείων δικτύων ΜΤ και δίνουν τοπικές ή απομακρυσμένες ενδείξεις σε περίπτωση διέλευσης ρεύματος σφάλματος (βραχυκυκλώματος).

Παρά την απλότητα της ιδέας, έχει αποδειχθεί ότι είναι μια οικονομικά αποδοτική λύση για να αυξηθεί η αξιοπιστία του δικτύου διανομής. Πολλές μελέτες έχουν συσχετίσει την ανάπτυξη της τεχνολογίας των ΕΔΣ με τη σημαντική βελτίωση των δεικτών ποιότητας SAIDI και SAIFI.

Η εγκατάσταση των Μονάδων Ελέγχου εξ αποστάσεως, λόγω των πολλαπλών δυνατοτήτων τους, εξυπηρετεί την:

Βελτίωση του SAIDI: Η βελτίωση είναι ανάλογη με τον αριθμό των ΕΔΣ που εγκαθίστανται και το βαθμό της πρότερης υφιστάμενης αυτοματοποίησης του δικτύου.

Βελτίωση του SAIFI: Με τη χρήση ΕΔΣ αποφεύγεται ο εντοπισμός του σημείου της βλάβης με διαδοχικές δοκιμές ηλέκτρισης σε συνθήκες σφάλματος, πρακτική που καταπονεί τα στοιχεία του δικτύου (καλώδια, μέσα ζεύξης και προστασίας, μονωτήρες κ.λπ.) με άμεσο αποτέλεσμα τη μείωση της διάρκειας ζωής τους και την αύξηση του αριθμού των βλαβών (αύξηση SAIFI).

Η ένδειξη σε περίπτωση σφάλματος παρέχεται:

Τοπικά: Για παράδειγμα αν το ΕΔΣ είναι τοποθετημένο σε Υ/Σ ΜΤ/ΧΤ εσωτερικού χώρου (Υ/Σ εντός κτιρίου) δίνεται τοπική φωτεινή ένδειξη (π.χ. στην πρόσοψη του κτιρίου του Υ/Σ) για να διευκολυνθεί το συνεργείο στον εντοπισμό του σημείου της βλάβης.
Απομακρυσμένα: Τα ΕΔΣ νέας τεχνολογίας τηλεμεταδίδουν στο ΚΕΔΔ, μέσω τηλεπικοινωνιακού δικτύου, το αποτέλεσμα της ανίχνευσης του σφάλματος. Η χρήση των ΕΔΣ με τηλεένδειξη οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της αξιοπιστίας των δικτύων, μέσω της επιπρόσθετης μείωσης του χρόνου ου απαιτείται για τον εντοπισμό του σημείου της βλάβης.

Με βάση τα παραπάνω συμπεραίνεται ότι από την εγκατάσταση ΕΔΣ εκτός από τη βελτίωση των δεικτών ποιότητας SAIDI και SAIFI, και της συμμόρφωσης με τους εκάστοτε σχετικούς κανόνες που τίθενται από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Απόφαση Ρύθμισης), προκύπτουν και σημαντικά οικονομικά οφέλη και συγκεκριμένα μείωση του κόστους Μη Διανεμόμενης Ενέργειας και μείωση του ύψους των επενδύσεων για τη βελτίωση του Δικτύου, όπως αναφέρθηκε και στην περίπτωση των Μονάδων ελέγχου Υποσταθμών ΜΤ/ΧΤ (Υ/Σ υπόγειου δικτύου ΜΤ).